Zvu­či sko­ro ne­vje­ro­vat­no! Da je sa­mo pri­je, pa i jed­nu de­ce­ni­ju, ne­ko gor­šta­ci­ma, a po­seb­no nji­ho­vim pla­nin­ka­ma, is­pod Dur­mi­to­ra ili na ob­ron­ci­ma Si­nja­vi­ne i po­me­nuo ri­ječ pi­la­tes ču­di­li bi se o če­mu pri­ča. Da li mu je do­bro? Isti­ni za vo­lju i sa­da je kod ve­ći­ne cr­no­gor­ske po­pu­la­ci­je ova ri­ječ ne­po­zna­ta. A pi­la­tes vje­žba­nje? E ono je po­zna­to ma­lom bro­ju Cr­no­go­ra­ca. No, vre­me­na se mi­je­nja­ju! Pi­la­tes se u Cr­noj Go­ri vje­žba vje­ro­vat­no u spe­ci­ja­li­zo­va­nim te­re­ta­na­ma i tek je u po­vo­ju. U po­vo­ju je i u cr­no­gor­skim pla­ni­na­ma, u pri­rod­nim uslo­vi­ma.
Kra­jem ju­la u Vr­toč Po­lju sed­mo­dnev­ni tret­man pi­la­te­sa or­ga­ni­zo­va­la je Na­đa Ha­dži­ste­vić, in­struk­tor­ka iz Be­o­gra­da. Mla­da du­go­no­ga da­ma, za­teg­nu­ta kao naj­ljep­ša si­re­na, na im­pre­si­van na­čin je de­mon­stri­ra­la po­se­ban na­čin ži­vo­ta ko­ji omo­gu­ća­va pi­la­tes, ali i za na­še či­ta­o­ce pre­ni­je­la svo­ja is­ku­stva i pre­po­ru­či­la vje­žbač­ku di­sci­pli­nu ko­ja se od­vi­ja na re­la­ci­ji vje­žba­nje – zdrav duh.
Iako ni sa­mi ni­je­smo do­volj­no upo­zna­ti sa zna­ča­jem pi­la­te­sa za vje­žba­če, od­no­sno nje­go­vu ulo­gu, po­sma­tra­ju­ći tre­ning u pri­ro­di po­že­lje­li smo se pri­dru­ži­ti gru­pi mla­dih da­ma.
●Šta je pi­la­tes pi­ta­li smo Na­đu?
– Pi­la­tes me­tod vje­žba­nja je osmi­slio Jo­zef Pi­la­tes. Sva­ki po­kret u pi­la­te­su je smi­šljen i na­mi­je­njen svom ci­lju, a nje­go­vo iz­vo­đe­nje zah­ti­je­va po­sve­će­nost i osvije­šće­nost vje­žba­ča. I po­sli­je mog lič­nog is­ku­stva, kao i po­sli­je is­ku­stva kao in­struk­to­ra – u prak­tič­nom ra­du sa lju­di­ma, mo­gu slo­bod­no da ka­žem da vam pi­la­tes mo­že pro­mi­je­ni­ti ži­vot.
●Na osno­vu če­ga to tvr­di­te?
– Pi­la­tes vje­žbe su vje­žbe sna­ge, mo­bil­no­sti i flek­si­bil­no­sti ci­je­log ti­je­la. Ak­ce­nat je uvi­jek na iz­du­ži­va­nju mi­ši­ća, te on do­bi­ja na gra­ci­o­zno­sti, a ti­je­lo na gip­ko­sti. Sva­ka vje­žba se oba­vlja spo­ro, kon­tro­li­sa­no i uz pra­vil­no di­sa­nje. Vje­žba­ju se sve mi­šić­ne gru­pe, ka­ko ve­li­ki mi­ši­ći – ru­ku i no­gu, ta­ko i mi­ši­ći je­zgra: to su mi­ši­ći sto­ma­ka, le­đa, kao i kar­li­ce ko­ji nam kao cen­tral­ni dio ti­je­la da­ju sta­bil­nost i čvr­sti­nu, da­ju­ći pot­po­ru ci­je­lom ti­je­lu. Pi­la­tes je tu gru­pu mi­ši­ća ime­no­vao kao power ho­u­se – što bi mo­gli da ra­zu­mi­je­mo kao ku­ća mo­ći, jer oda­tle ener­gi­ja ide da­lje u ti­je­lo.
●Ko mo­že da vje­žba pi­la­tes?
– Svi, od naj­mla­đeg do uz­ra­sta sta­ra­ca. Pi­la­tes je vje­žba ko­ja očvr­šću­je ti­je­lo a do­zi­raš je, od­no­sno upra­žnja­vaš, u za­vi­sno­sti od svo­jih mo­guć­no­sti. Pi­la­tes vje­žbe se iz­vo­de u ne­u­tral­nom po­lo­ža­ju kič­me, pri­ča ova mla­da in­struk­tor­ka na či­ji čas u Vr­toč Po­lju je do­šao po­za­vi­dan broj po­sje­ti­la­ca.
Na­đa je ob­ja­sni­la i ko­je be­ni­fi­te do­bi­ja or­ga­ni­zam ko­ji pro­la­zi kroz pi­la­tes tret­ma­ne.
– Pre­vas­hod­no je to re­lak­sa­ci­ja uma i ti­je­la. Pra­vil­nim di­sa­njem i po­lo­ža­jem ne­u­tra­la gdje su kar­li­ca i kič­ma u li­ni­ji, pra­vil­nim, kon­cen­tri­sa­nim i kon­tro­li­sa­nim po­kre­ti­ma osvje­šću­je­mo svi­jest o se­bi i svom ti­je­lu. Na taj na­čin to po­sta­je vi­še od obič­ne me­to­de vje­žba­nja. Ja­ča­nje va­žnih tje­le­snih re­gi­ja kao što su ja­ča­nje sto­ma­ka i le­đa, či­me do­bi­ja­mo ra­van sto­mak i pra­vil­no dr­ža­nje. Kod lju­di ko­ji vje­žba­ju pi­la­tes pri­mjet­no je po­ja­ča­no sa­mo­po­u­zda­nje i ja­ča­nje lič­nog osje­ća­nja in­te­gri­te­ta. Du­gač­ki i gra­ci­o­zni mi­ši­ći svoj­stve­ni ple­sa­či­ma (vre­te­na­sti). Pre­ven­ci­ja od po­vre­da – oja­čan i flek­si­bi­lan mi­šić oba­vlja svo­ju pri­mar­nu funk­ci­ju i ne pre­no­si te­ži­nu na li­ga­ment i te­ti­ve. Zdra­va kič­ma. Pred­u­pre­đu­je in­kon­ti­nen­ci­ju. Osje­ćaj svje­ži­ne i ener­gi­je i po­le­ta sva­ki put po za­vr­šet­ku ča­sa pi­la­te­sa, sa po­seb­nim us­hi­će­njem na­kon od­ra­đe­nog tre­nin­ga go­vo­ri­la je Na­đa Ha­dži­ste­vić.
Kao i sva­ka sport­ska di­sci­pli­na, i pi­la­tes ima svo­je prin­ci­pe ko­jih se vje­žbač mo­ra pri­dr­ža­va­ti ka­ko bi za­do­volj­stvo bi­lo pot­pu­no. Na­đa i to auto­ra­ta­tiv­no po­ja­šnja­va: – Kon­cen­tra­ci­ja je naj­va­žni­ji ele­ment u po­ve­zi­va­nju uma i ti­je­la. Pi­la­tes ne mo­že da se vje­žba bez­volj­no, bez kon­cen­tra­ci­je, već zah­ti­je­va pu­nu pa­žnju i svi­jest. Pri­sut­nost i po­sve­će­nost pod­sti­če ti­je­lo na dje­lo­va­nje. Pi­la­tes je ba­zi­ran na kon­tro­li po­kre­ta. Svje­snost po­čet­ka i kra­ja po­kre­ta, sa po­seb­nom pre­ci­zno­šću to­kom nje­go­vog iz­vo­đe­nja i ne sa­mo tog di­je­la ti­je­la ko­ji po­kre­će­mo, već i ci­je­lo ti­je­lo je pod kon­tro­lom uma. Pi­la­tes na­gla­ša­va pra­vi­lan na­čin iz­vo­đe­nja vje­žbe, a ti­me do­la­zi­mo do že­lje­nih re­zul­ta­ta, a efi­ka­snost do­la­zi do iz­ra­ža­ja. Na ča­su pi­la­te­sa če­sto ču­je­mo ri­ječ co­re – je­zgro, mi­sli­mo na ener­gi­ju cen­tral­nog di­je­la ti­je­la, od­no­sno mi­ši­ća sto­ma­ka, le­đa, ku­ko­va i zad­nji­ce. Ja­ča­ju­ći cen­tral­ni dio ti­je­la, ener­gi­ja iz co­re kre­će se la­ga­no, usmje­ra­va se ka udo­vi­ma. Co­re da­je sna­gu i ja­či­nu ci­je­lom ti­je­lu. Ka­da poč­ne­te da vje­žba­te pi­la­tes, već po­sli­je ne­ko­li­ko ča­so­va osje­ti­će­te o če­mu go­vo­rim. Flu­id­nost – pi­la­tes je za­sno­van na kon­ti­nu­i­ra­nim po­kre­ti­ma, čak i u pre­la­zi­ma iz vje­žbe u vje­žbu. Pre­ci­znost – iz­o­sta­vi­ti bi­lo ko­ji de­talj, zna­či za­ne­ma­ri­ti unu­tra­šnju vri­jed­nost vje­žbe. Sto­ga se usred­sre­di­te na iz­vo­đe­nje pre­ci­znog i sa­vr­še­nog po­kre­ta. Usred­sre­đe­nost na gra­ci­o­znost po­kre­ta i pre­ci­znost je­ste va­žni­ja od br­zi­ne iz­vo­đe­nja. Di­sa­nje je ve­o­ma va­žno u pi­la­te­su. Di­še­mo kon­cen­tri­sa­no, fo­ku­si­ra­no i pre­ci­zno – la­te­ral­no di­sa­nje, od­no­sno pri uda­hu va­zduh po­ti­sku­je­mo u de­sno i li­je­vo pluć­no kri­lo, i na taj na­čin vje­žba­mo i me­đu­re­ba­r­ne mi­ši­će. Pri iz­da­hu osje­ća­te an­ga­žo­va­nje du­bo­kih mi­ši­ća sto­ma­ka kao i mi­ši­ća kar­lič­nog dna (te vje­žba­mo i ove dvi­je gru­pe mi­ši­ća). Pi­la­tes vje­žba­nje mi­sli rav­no­mer­no ja­ča sve mi­šić­ne gru­pe. Do­la­zi do ba­lan­sa du­ha i ti­je­la ko­je re­dov­no i upor­no vje­žba­nje do­vo­di do re­zul­ta­ta (sna­ga, mo­bil­nost, za­teg­nu­tost, kao i do­bi­ja­nje du­gog vre­te­na­stog mi­ši­ća. Na­rav­no i zdra­ve kič­me) i sa­mog na­pret­ka vje­žba­ča.
Ta­ko je kraj ju­la u Vr­toč Po­lju „ra­di­la” pi­la­tes ra­di­o­ni­ca na otvo­re­nom. Na­đa Ha­dži­ste­vić je pre­za­do­volj­na, ali i čla­no­vi gru­pe.
Rad­mi­la Me­de­ni­ca je jed­na od njih.
– Ov­dje je sve ide­al­no. Do­la­skom u Vr­toč Po­lje vra­ćam se u pri­ro­du, a vje­žba­ma pi­la­te­sa vra­ćam sna­gu i duh ti­je­lu. Do­ći ću i sle­de­će go­di­ne. Mo­žda i kra­jem av­gu­sta – obe­ća­va Rad­mi­la, uz na­po­me­nu da će sve ura­di­ti da na sle­de­će ča­so­ve do­ve­de i pri­ja­te­lje.
Mo­žda će ova na­ša pri­ča sa ob­ro­na­ka Si­nja­vi­ne za­in­te­re­so­va­ti još ne­ko­ga da po­sled­nje sed­mi­ce av­gu­sta svra­ti u pre­li­je­po se­lo iz ko­jeg pu­ca iz­van­re­dan po­gled na ma­siv Dur­mi­to­ra.
Na­đa Ha­dži­ste­vić je „ba­ci­la ru­ka­vi­cu”. Iz Be­o­gra­da do­la­zi da uži­va u pri­ro­di i pi­la­te­su.
Ve­se­lin DR­LjE­VIĆ
Fo­to: Ivan Pe­tro­vić


Vje­žbe za sve

Ne­po­zna­ni­ca je mno­go. I pi­la­tes je ne­po­zna­ni­ca, ali Na­đa po­ja­šnja­va da je to sport, vje­žba­nje ili re­kre­a­ci­ja za sva­ko­ga. Za sve uz­ra­ste i oba po­la: – Po­sto­ji pi­la­tes: za re­kre­a­tiv­ce (po­čet­ni ni­vo, sred­nji i na­pred­ni, gdje se po ste­pe­nu te­ži­ne od­re­đu­je gru­pa) za vr­hun­ske spor­ti­ste (kao do­pu­na nji­ho­vom spor­tu, ne­ka­da kao tre­ning opu­šta­nja, ne­ka­da kao do­pun­ski tre­ning u za­vi­sno­sti od ci­lja), u re­ha­bi­li­ta­ci­ji, u trud­no­ći, po­sli­je trud­no­će. Pi­la­tes se mo­že vje­žba­ti na po­du tj. par­te­ru ili na pi­la­tes spra­va­ma. Iako ima ši­ro­ku pri­mje­nu u vje­žba­nju pi­la­te­sa pred­nja­če že­ne, a nji­ho­vo is­ku­stvo naj­če­šće ka­že: po­sli­je 10 ča­so­va pi­la­te­sa osje­ti­će­te pro­me­nu, po­sli­je 20 ča­so­va vi­dje­će­te raz­li­ku, dok po­sli­je 30 ča­so­va ima­će­te sa­svim no­vo ti­je­lo.


Gra­ci­je iz Vr­toč Po­lja

Po­sled­nju sed­mi­cu ju­la u Vr­toč Po­lju na pi­la­tes tre­nin­zi­ma „po­tro­ši­lo” je 11 da­ma i se­dam-osam džen­tlme­na. Da­me su bi­le ras­po­lo­že­ne za raz­go­vor i fo­to­gra­fi­sa­nje dok je u vri­je­me na­še po­sje­te ve­ći­na mo­ma­ka već bi­la „po no­vi­ne”, u Ža­bljak na ka­fu, na tr­ča­nje... Osim in­struk­tor­ke Na­đe Ha­dži­ste­vić, na ča­su pi­la­te­sa za­te­kli smo Lu­ci­ju i Isi­do­ru Ćo­ro­vić, So­fi­ju, Haj­da­nu i Ta­tja­nu Pa­u­no­vić, Ma­ju i Cvi­je­tu Vo­do­var, An­đe­li­ju Ha­dži­ste­vić, Rad­mi­lu Me­de­ni­ca i Ana­sta­si­ju Po­po­vić.